Hrywiec z zaściankiem Tatury / Taturowicze (wiek XVI)
Najstarsze znane dokumenty wspominające ziemie Taturów nad rzeką Wynią w Puszczy Starzyckiej pochodzą z lat 1589 i 1597. Część ziem administracyjnie należała do miasteczka Słobodka, reszta należała do większej okolicy ziemiańskiej, którą w XVII wieku nazywano Hrywiec i która była częścią majętności starzyckiej księstwa słuckiego. Nazwa Hrywiec prawdopodobnie pochodzi od nazwy rzeki Hrywiec wspomnianej w XVII-wiecznych dokumentach majętności starzyckiej. Prawdopodobnie chodzi tu o prawy dopływ Wyni, wpływający do Wyni niedaleko późniejszego zaścianku Tatury.
Większa okolica ziemiańska Hrywiec
W dokumentach majętności starzyckiej z roku 1646 Hrywiec ma 8 koni a wiec 40 włók. Ziemie mają tutaj rodziny Tatur, Ostreyko, Łuniewski, Hryncewicz, Lazarowicz, Juszkiewicz, Nikonowicz i Matysewicz. Ziemie należące do Korzunów, Leniewiczów i Oczapowskich są wymienione oddzielnie.
Lista ziemian z Hrywca z roku 1667.
W dokumentach z roku 1667 do Hrywca zaliczonych jest około 17 koni a wiec około 85 włok. Ziemie w Hrywcu mieli Mackiewiczowie, Matysewiczowie, Juszkiewiczowie, Łazarowicze, Leniewicze, Korzunowie, Taturowiczowie, Lewko, Ostreykowie (Ostrejkowie), Komorowscy, Daszkiewiczowie, Lichodzieiewscy (Lichodziejewscy) i inni.2
Juz w spisie ziemian z roku 1667 zaznaczone są różne zaścianki – Leniewicze (później także Liniewicze), Taturowicze (później Tatury), Ostreyki (później Ostrejki), Czerniczne – które byly uważane jako część Hrywca.
Fragment mapy księstwa słuckiego z roku 1808. W polowie XVII wieku słowo Hrywiec oznaczało większą okolicę ziemiańską obejmującą późniejsze zaścianki Liniewicze, Ostrejki, Tatury, Korzuny, Hrywiec, Charytonowce oraz położone bardziej na wschód Czerniczne.
Późniejszy zaścianek Hrywiec – widoczny na mapie po drugiej stronie rzeki Wyni od zaścianku Tatury – także należał do terenów wiekszej okolicy ziemiańskiej, którą w XVII wieku określano jako Hrywiec. Położony kolo miasteczka Słobódka zascianek Szyłowszczyzna naogol nie był traktowana w dokumentach z XVII wieku jako część Hrywca.
Zaścianek Tatury
alias Taturowicze
ros. Татуры, białorus. Татуры
Dwa konie w Hrywcu zamieszkiwane przez Taturów, w dokumentach z roku 1669 są określane jako zaścianek Taturowicze, a w późniejszych dokumentach jako zaścianek Tatury.3
Dwa konie Taturów, które tworzyły późniejszy zaścianek Tatury według dokumentów z roku 1696 były ograniczone z jednej strony “ścianą od rzeki Wyni, zostawiając grunta miasteczka Słobódki polewej stronie do kopca z Swinka”, “sciana od kopca z Swinka do Rzeki Łoszy” i “ścianą do rzeki Wyni prostym trybem”, “a czwarta ścianą rzeka Wynia Graniczy”.4 Wspomniana Świnka jest widoczna na mapie i była częścią traktu Kopylskiego księstwa słuckiego. Wspomniane “grunta miasteczka Słobódki” to prawdopodobnie Szyłowszczyzna która administracyjnie nie należała do większej okolicy ziemiańskiej Hrywiec i w różnych dokumentach była administracyjnie związana z miasteczkiem Słobodka.
Tatury jako okolica szlachecka przetrwała setki lat. W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego z roku 1892 znajdujemy następujący zapis:
Tatury, zaścianek szlachecki nad rzeka Wynią, lewym doplywem Łoszy, pow. ihumenski, w 1. okr. pol. i par. kat. Uźdza, gm. Puków, o 116 w. od Ihumenia. Maja tu Taturowie przeszlo 9 włók, Korzeniowie przeszło 3 1/3 włóki i tyleż mieszczanin Filenczyk. Miejscowość dość leśna, grunta urodzajne, ląki obfite. (Wpis ze Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1880–1902.)
Taturowie w zaścianku Tatury
Więcej o zaścianku Tatury i jego roli jako gniazdo rodowe można znaleźć w części poświeconej historii naszego rodu w wieku XVI i XVII.
Wiele Taturów żyjących w zaścianku Tatury nie podjęła próby legitymacji szlachectwa po roku 1795 i nie pojawia się w naszych drzewach genealogicznych. W roku 1795 w Taturach żyli: Aleksander (30) syn Hryhorego z żoną Marją (30), synem Janem (2), Heronim (45) syn Teodora z żoną Marją (35), synowie Stefan (19) i Bazyl (7); Miron (46) syn Teodora wraz z żona Marja (36) z synami Hryhor (18), Rafał (10) i Dmitr (?) (11) i corki Pruzyna (5) i Maryna (3); Teodor (30) syn Andrzeja z bratem Jakubem (20) i matką (50); Hryhor (40) Kondrata syn z zona (40) synami Bazyl (18), Paweł (16), Andrzej (11) i Jakub (2), córka Teresa (6).
W dokumenty z roku 1818 w zaścianku Tatury wymieniają juz tylko Teodora Tatura i Andrzeja Tatura. Wspomniana jest także ziemia “po Heronimie Taturze”, “po Jakubie Taturze” i “po Teodorze Taturze”.
Pierwsi Taturowie, którzy żyli w zaścianku Tatury po roku 1795 i którzy przeszli z sukcesem legitymacje szlachectwa to [Jan Tatur][ks-35] ur. w roku 1782 i jego bliźniaczy brat [Franciszek Tatur][ks-36].
flowchart TD s35["Jan Tatur <br>ur. 1782<br>ż. Agata Duszewska"] s36["Franciszek Tatur <br>ur. 1782<br>"] s103["Teodor-I Tatur <br>ur. 1812<br>żona Teresa"] s35-->s103 s104["Eliasz Tatur <br>ur. 1817<br>"] s35-->s104 s105["Samuel Tatur <br>ur. 1819<br>"] s35-->s105 s106["Teodor-II Tatur<br>"] s35-->s106 s256["Teofila Tatur <br>ur. 1829<br>"] s103-->s256 s107["Teodor Tatur <br>ur. 1812<br>żona Anna"] s36-->s107 s113["Wiktoria Tatur <br>ur. 1816<br>"] s36-->s113 s108["Dominik Tatur <br>ur. 1817<br>"] s36-->s108 s109["Zachary Tatur <br>ur. 1819<br>żona Emiliana"] s36-->s109 s110["Jan Tatur <br>ur. 1822<br>"] s36-->s110 s112["Felicjan Tatur <br>ur. 1825<br>żona Julia"] s36-->s112 s111["Anton Tatur<br>"] s36-->s111 s258["Augustyn Tatur <br>ur. 1835<br>żona Antonina"] s107-->s258 s257["Jan Tatur <br>ur. 1835<br>"] s107-->s257 s259["Stefan Tatur <br>ur. 1838<br>"] s107-->s259 s260["Aleksander Tatur <br>ur. 1839<br>żona Aleksandra"] s107-->s260 s262["Romuald-Kazimierz Tatur <br>ur. 1853<br>"] s109-->s262 s263["Jozef-Wladyslaw Tatur <br>ur. 1855<br>"] s109-->s263 s266["Aleksandra Tatur <br>ur. 1860<br>"] s109-->s266 s267["Stefania Tatur <br>ur. 1862<br>"] s109-->s267 s265["Wiaczeslaw Tatur <br>ur. 1866<br>"] s109-->s265 s264["Wladyslaw Tatur <br>ur. 1866<br>"] s109-->s264 s268["Emilia Tatur <br>ur. 1870<br>"] s109-->s268 s269["Helena Tatur <br>ur. 1873<br>"] s109-->s269 s261["Aleksander Tatur<br>ż. Olympia Krempulicz"] s109-->s261 s272["Teofila Tatur <br>ur. 1864<br>"] s112-->s272 s271["Mikolaj Tatur <br>ur. 1864<br>"] s112-->s271 s427["Malwina Tatur <br>ur. 1869<br>"] s258-->s427 s428["Amelia Tatur <br>ur. 1871<br>"] s258-->s428 s424["Adam Tatur <br>ur. 1877<br>"] s258-->s424 s422["Pelagia Tatur <br>ur. 1879<br>"] s258-->s422 s421["Helena Tatur <br>ur. 1881<br>"] s258-->s421 s425["Adolf Tatur <br>ur. 1884<br>żona Helena "] s258-->s425 s426["Jan Tatur <br>ur. 1886<br>"] s258-->s426 s423["Michal Tatur<br>"] s258-->s423 s429["Adam Tatur <br>ur. 1881<br>"] s260-->s429 s430["Jan Tatur <br>ur. 1884<br>"] s260-->s430 s431["Maria Tatur <br>ur. 1887<br>"] s260-->s431 s432["Nestor Tatur <br>ur. 1859<br>"] s261-->s432 s435["Maria Tatur <br>ur. 1863<br>"] s261-->s435 s433["Longin Tatur <br>ur. 1865<br>żona Dona"] s261-->s433 s436["Malgorzata Tatur <br>ur. 1871<br>"] s261-->s436 s437["Irena Tatur <br>ur. 1876<br>"] s261-->s437 s438["Helena Tatur <br>ur. 1879<br>"] s261-->s438 s434["Stanislaw Tatur <br>ur. 1881<br>"] s261-->s434 s615j["Michal Tatur <br>ur. 1916<br>"] s425-->s615j s615n["Walentyna Tatur <br>ur. 1901<br>"] s433-->s615n s615l2["Walentyna Tatur <br>ur. 1901<br>"] s433-->s615l2 s615k["Antoni Tatur <br>ur. 1905<br>"] s433-->s615k s615l["Pawel Tatur <br>ur. 1908<br>"] s433-->s615l s615m["Jaroslaw Tatur<br>"] s433-->s615m
Spisu właścicieli ziemskich Gubernii Mińskiej z roku 1876 wymienia dwa majątki Taturów w zaścianku Tatury: [Zachary][ks-109] syn [Franciszka][ks-36] miał 88 dziesięcin ziemi, jego syn [Aleksander][ks-261] także mial 88 dziesięcin ziemi.
Zaścianek Hrywiec
W późniejszych czasach jako Hrywiec określano tez mniejszy zaścianek znajdujący się przy ujściu wyżej wspomnianej rzeki, po drugiej stronie rzeki od zaścianku Tatury.
Zascianek Hrywiec położony na drugiej stronie rzeki od zaścianku Tatury.
Hrywiec, zaścianek szlachecki w poludniowo zachodniej stronie powiatu ichumeńskiego, przy drodze z Pereszowskiej Słobody do Hrozowa, w okolicy lesistej, obfitującej w łąki, w glebie żyznej, ma osad 13. (Wpis ze Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1880–1902.)
W roku 1818 w zaścianku Hrywiec mieli ziemie Jan i Stefan Tatur. Wedlug spisu ziemian z roku 1795 Jan był synem Hryhora i w roku 1795 mial 25 lat, żonę Agatę i corka Teklę. Wraz z Janem żyli tutaj jego bracia Michal (8 lat), Stefan (18 lat) i Nikodem (16 lat). siostra, oraz matka Natalia (50 lat).